Bu yazı bir üniversite gazetesi için
sinema bölümü öğrencilerinin
isteği üzerine yazıldı ama yayınlanmadı.
isteği üzerine yazıldı ama yayınlanmadı.
Genç insanlara gelecek konusunda öğüt
vermeye kalkışınca, “Bak bu dediğim kulağına küpe olsun!”
diye lafa başlayan sıkıcı bir akraba gibi görülme tehlikesi
var. Elini öper, yüzüne gülersiniz ama kısa kessin de gitsin
diye beklersiniz. Yetişme çağımda benden büyüklerin öğütlerine
pek kulak asmazdım. Halen de “yetişiyorum” aslında ve çevreye
öğüt saçan ukala insanları sevmiyorum. Öğüt vermek
manasızdır. Çünkü iyiliği - kötülüğü, ancak kendisi
deneyerek, kendi başına gelince anlar insan, öğütlerin manasını
da... Ama bu yazıda, sinema okuyan, ileride sinemada çalışmak
isteyen gençlere “öğütler” vermem istendi, kendimle çelişsem
ne çıkar? Maddeler halinde yazıyorum:
- Dünyaya dikkatle ve merakla bakın. Hayat göze kolayca görünen şeylerden ibaret değildir.
- Para kazanmak, ünlü olmak, film yapmış olmak için değil; yeni bir söz söylemek için film yapın. Hayata dair daha önce söylenmiş sözlerden farklı, mühim bir sözünüz yoksa, film yapmak gibi zahmetli bir işe kalkışmayın.
- İşinizde “edepsiz” olun. Sanatçıya gereken şey edep değil, cesaret.
- Sahtekarlardan ve “sanat ortamı insanları”ndan uzak durun.
- Dünyaya açık olun. Her şey Türkiye'de olup bitmiyor.
- En az bir yabancı dil öğrenin.
- Aklınızın alabildiği her şeyi öğrenmeye çalışın. Ne işime yarar diye düşünmeyin, faydasını bir gün anlarsınız.
- Okul bitince okumayı ve öğrenmeyi bırakmayın.
- Kendi hikayelerinizi anlatın. Mevcut kalıpları yeniden üretmek yerine, kendi fikirlerinizi geliştirmeye çalışın.
- Film yönetmek marifet değil. Para bulup iyi bir ekip kuran herkes film yönetebilir. Ama özgün, kendine özgü bir film yapmak marifet. Film yaparken amacınız kendi dilinizi bulmak olsun.
- Kuralları sorgulayın. Hiçbir kural sonsuza kadar var olamaz, bir gün biri yıkar.
- Yaratıcı fikir, sivri ve irkiltici olur. Fikirlerinizi yumuşatmaya, ehlileştirmeye çalışanlara karşı inatçı ve ısrarcı olun.
- Bir önceki maddeyle çelişir gibi görünse de: İnsanları iyi dinleyin, uyumlu olmaya, başkalarının fikirlerine saygı göstermeye çalışın.
- Modalara kapılmayın. Moda olan kalıcı olmaz. Kalıcı olmayı başarmış sanat yapıtlarının sırlarını araştırın.
- Sinema beğeniniz belli dönemler, tarihler, türler, ülkelerle sınırlı olmasın. Her ülkeden, her dönemden, her tür filmi seyretmeye ve anlamaya çalışın.
- Para kendiliğinden gelmiyorsa peşinde taklalar atmayın. Yine gelmez, rezil olduğunuzla kalırsınız. Siz işinizi yapın, para zamanla gelirse gelir. Parasızlığa da hazır olun.
- Para için söylediklerim aynen “ün” ve “başarı” için de geçerli.
- Sahtekarlardan, “sanat ortamı insanları”ndan uzak durun. Tekrar oldu ama olsun.
- İş arkadaşlarınızı iyi seçin ve kalıcı ilişkiler kurun. Çalıştığınız herkese iyi davranın, kimseye hakaret etmeyin. (Hakaret dışında dilden anlamayanlarla çalışmayın.)
- Dünya büyük deyip kimseyi bile bile düşman edinmeyin. Sinema dünyası çok küçük.
- Sinemada mesleki hedefiniz ne olursa olsun, kamerayı, ışıkları, teknik detayları öğrenin. Oyunculuğu, set işçiliğini deneyin. İyi bir sinemacı sette gereken her işi yapabilecek donanımda olmalı.
- Senaryoya gereken ehemmiyeti verin.
- Büyükleri sevin, küçükleri sayın.
- Dünyaya merakla ve dikkatle bakın. Tekrara düşmekten korkmayın.
- Size maddeler halinde öğütler verenleri dinleyin ama şunu da unutmayın: Verdiği tüm öğütleri kendi hayatında uygulamayı başaran çok az insan vardır.
